Stal kortenowska – smak fabrycznych trendów

You are currently viewing Stal kortenowska – smak fabrycznych trendów

Corten design – industrialny, mocno wysmakowany, piękny w swej prostocie i zarazem wzbudzający wiele emocji — tak można w kilku słowach opisać design z użyciem stali corten.

W poniższym artykule dodaliśmy ich nieco więcej i dzięki temu dowiesz się:

  • Czym jest stal corten
  • Kiedy powstała stal kortenowska i jakie było jej pierwotne przeznaczenie
  • Jakie wady i zalety ma corten
  • Gdzie spotkasz budynki z elewacją ze stali corten w Polsce.

Życzymy zatem miłej lektury!

Stal kortenowska – piękno z nutą nostalgii

Niezwykłość pomarańczowo-brunatnego koloru stali corten przyjmującego przeróżne odcienie doceniane jest przez architektów, projektantów i artystów na całym świecie. Elementy dekoracyjne z przestrzeni publicznej wdzierają się również szturmem do naszych wnętrz.

Nic dziwnego. Corten przyciąga nas swoim magnetyzmem zawartym w minimalizmie i surowości, ale nie tylko…

Istotną jest również swoista przemijalność, z jaką kojarzy nam się rdzawa w kolorze patyna, to ona wzbudza mocne odczucia u odbiorcy. Dodatkowo skomponowanie jej z naturalną roślinnością, drewnem, kamieniem czy szkłem potęguje w nas te emocje.

Corten zachwyca i porusza.

Chciałoby się dotknąć lekko chropowatej faktury, rozetrzeć rudo-brunatny pył w palcach, poczuć upływający czas. Bo nic tak nie przywraca nas życiu, nie zanurza w refleksji na jego temat, jak moment zatrzymania.

palenisko gazowe corten all around duże
palenisko gazowe corten ALL Around

Rdza czy nie rdza — czym właściwie jest stal corten design?

To stop rudy żelaza zawierający wiele pierwiastków takich jak: chrom, nikiel, fosfor, węgiel, miedź.

Wystawiony na zmienne działanie czynników atmosferycznych z czasem wytwarza na powierzchni powłokę, która zapewnia ochronę przed korozją. Choć przypomina ona rdzę, faktycznie nią nie jest. To rodzaj patyny, który wraz z upływem lat tworzy coraz twardszą i bardziej zwartą warstwę, nieulegającą ścieraniu.

Stopniowo kolor nalotu zmienia barwę przechodząc od pomarańczowej do ciemnobrunatnej. 

Wpływ na kolor i jakość „rdzy kortenowskiej” ma:

  • czas 
  • natężenie oddziaływania czynników zewnętrznych
  • dynamika zmian pogodowych
  • klimat.

Okres tworzenia się nalotu (pasywacji) trwa około 3 lat. Po tym czasie stal kortenowska pokryta zostaje wytworzoną samoczynnie warstwą, która jest całkowicie nieprzepuszczalna i odporna oraz nie wchodzi w dalsze reakcje ze środowiskiem. W momencie uszkodzenia patyny, aż do chwili jej odbudowania element traci swoje właściwości. Za Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Pasywacja

Historyczna podróż do lat 30. XX w.

Pierwotny cel powstania stali corten był czysto użytkowy. Do jej wynalezienia przyczynił się wielki kryzys w Stanach Zjednoczonych w latach 30. XX w. Poszukiwano trwałego materiału, odpornego na korozję i niewymagającego stosowania konserwacji. Co miało zapewniać dużą oszczędność kosztów. Cóż po raz kolejny matką wynalazku okazała się potrzeba.

Twórcą stali kortenowskiej, która miała spełniać założenia niezwykle odpornej stali konstrukcyjnej, jest amerykańska firma U.S. Steel, która w 1933 r. opatentowała materiał, który cechowała: 

  • podwyższona odporność na korozję — Improved Corrosion Resistance
  • wytrzymałość na rozciąganie — Tensile Strength.

Wynalezienie materiału Cor-ten, bo pod taką nazwą zastrzeżono znak towarowy, stało się przełomowym krokiem w przemyśle. Do dziś światowa produkcja stali kortenowskiej odbywa się na licencji tej firmy.

Od mostów po rozwiązania designerskie

Początkowo wykorzystywano ten stop w budowie wagonów kolejowych, mostów, masztów czy kominów. Jednak szybko odkryto walory estetyczne rdzawo-brunatnej nieco szorstkiej i niedostępnej w odbiorze stali. Z powodzeniem wprowadzoną ją do przestrzeni miejskiej na fasadach budynków użyteczności publicznej (związanych z działalnością kulturalną, biurową czy handlową) oraz obiektach małej architektury, wzbogacających swoją ciekawą kolorystyką obszary zielone.

Za pierwszy budynek z elewacją pokrytą stalą kortenowską uznaje się siedzibę firmy John Deere, znajdującą się w Moline w stanie Illinois, projektu fińskiego architekta Eero Saarinena z 1964 r.

Stal corten możemy również odnaleźć na fasadzie:

  • Galerii sztuki CaixaForum w Madrycie,
  • Centrum Kultury Raif Dinckok w Yalova w Turcji, 
  • Budynku winnicy Chateau Barde-Haut we francuskim Saint-Emilion,
  • Archiwum miejskiego w Essen w Niemczech

I na wielu, wielu innych konstrukcjach rozsianych po całym świecie.

Stal corten wkroczyła ze swoim niezwykłym designem oraz łatwością formowania również w przestrzeń prywatną. Jej elementy dodają smaku nie tylko wnętrzom, ale pięknie dopełniają również tarasy i ogrody.Hipnotyzujący ogień w pięknej rdzawej oprawie paleniska ze stali corten pozwala nadać wyjątkowy klimat wieczornych spotkań czy chwili na relaks. Połączenie bujnej roślinności i pomarańczowo-brunatnych minimalistycznych donic nadaje wyrafinowania przydomowej przestrzeni zielonej.

palenisko gazowe corten korten paleniska gazowe
palenisko gazowe corten LOW Square

Dlaczego stal corten jest tak wyjątkowa?

Po pierwsze: design

Niezwykły wygląd, surowy i oszczędny w formie idealnie komponuje się z drewnem, betonem (zobacz koniecznie: palenisko TIPI) oraz szkłem.

Dzięki temu, zastosowanie stali kortenowskiej praktycznie nie ma ograniczeń.

Doskonale sprawdza się w przypadku:

  • elewacji
  • elementów dekoracji wnętrz
  • kominków i palenisk
  • ogrodzeń
  • części konstrukcji w przestrzeni użytkowej (ławki, kosze, donice itp.).

Corten ze względu na łatwość obróbki oraz perforacji upodobali sobie również artyści, tworząc rzeźby i instalacje, które z upływem czasu nabierają niepowtarzalnego charakteru, wzmacniając przekaz.

Po drugie: wytrzymałość

Główną cechą materiału corten jest odporność na korodowanie i brak zapotrzebowania na zabiegi konserwujące, co czyni ten materiał długowiecznym. Konstrukcje tworzone ze stali kortenowskiej są niezwykle wytrzymałe, gdyż zmiana temperatury nie ma wpływu na jej strukturę. Wystawienie na działanie czynników atmosferycznych dodatkowo aktywuje samoczynny rozwój patyny, podnosząc efekt wizualny.

Po trzecie: ochrona środowiska i minimalizacja kosztów

Ze względu na łatwość obróbki i brak wymagań odnośnie do zabezpieczania stali przeciw korozji, praca z materiałem corten oszczędza czas i koszty związane z konserwacją, co przekłada się również na pozytywne oddziaływanie na środowisko.

Stal corten — o czym warto wiedzieć

Wykorzystując stal kortenowską w projektach zarówno dotyczących aranżacji wnętrz, jak i przestrzeni na zewnątrz należy pamiętać o tym, że:

  • proces oddziaływania wody i powietrza musi być zmienny. W miejscach zamkniętych, gdzie wpływ czynników atmosferycznych jest ograniczony do minimum, powinno się wspomagać tworzenie się nalotu.
  • stal corten nie nadaje się do zastosowania na powierzchniach płaskich lub pełnych załamań, w których może gromadzić się woda, liście i błoto. Doprowadza to do powstania korozji wżernej.
  • patynowanie może objąć również sąsiadujące powierzchnie, dlatego należy je odpowiednio zabezpieczyć.
  • tworzenie konstrukcji nie może być oparte na łącznikach z materiałów podatnych na korozję.

Wędrówka szlakiem cortenu

Podróżując po Polsce możemy spotkać wiele budynków lub elementów architektury stworzonej przy użyciu minimalistycznej i surowej stali corten. Dodaje ona wyrazu i podkreśla charakter obiektów.

Warto choćby wspomnieć o:

  • Miejscu Pamięci w Palmirach pod Warszawą
  • Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku
  • Cricotece w Krakowie
  • Centrum Edukacyjno-Kulturalnym im. ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i Ogrodzie Różańcowym w Bytomiu.

Jednak obiekty z cortenem to nie tylko miejsca związane z kulturą. Stal ta przyjęła się również w budynkach czy miejscach użyteczności publicznej, choćby takich jak:

  • Dworzec kolejowy w Kutnie
  • Rynek w Niepołomicach
  • Obiekt biurowy w Poznaniu przy ul. Wilczak
  • Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne WUM w Warszawie.

Ta lista z pewnością mogłaby być o wiele dłuższa, gdyż elementy ze stali corten wykorzystywane są coraz chętniej.

A może w Waszym otoczeniu jest taki budynek albo macie fotkę tego, który skradł Wasze serce swoim niepowtarzalnym pięknem?

A może corten tworzy niepowtarzalny klimat Waszych wnętrz?

Wrzućcie fotki w komentarzach na naszym fanpage, czekamy!

Po garść inspirujących aranżacji z użyciem stali kortenowskiej zapraszamy na naszą stronę: https://ceramico24.pl

P.S.

Wszystkie produkty w sklepie ceramico24.pl kupisz wygodnie przez internet, z gwarancją bezproblemowej, szybkiej wysyłki.

Zobacz, co mamy jeszcze w ofercie!

c24 logo ceramico24 pod lp

REKLAMA:

nowoczesne strony internetowe